Μόνιμη έκθεση φωτογραφιών του Καστοριανού φωτογράφου Λεωνίδα Παπάζογλου (εκδήλωση)

Ανταποκρινόμενη στο αίτημα δημιουργίας μόνιμης έκθεσης φωτογραφικών έργων του Λεωνίδα Παπάζογλου η οικογένεια Γεωργίου Γκολομπία, στην οποία ανήκει σήμερα το φωτογραφικό αρχείο του, δώρισε στον Δήμο Καστοριάς τη χρήση 140 φωτογραφιών με σκοπό την μόνιμη έκθεσή τους και παραχώρησε την άδεια χρήσης 400 ψηφιακών αρχείων για τη συνολική προβολή του έργου του.

Η έκθεση υλοποιήθηκε με τη συνδρομή του Μουσείου Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης και εγκαινιάζεται στις 10 Νοεμβρίου 2018, ώρα 19:30 στο Αρχοντικό Βέργου, Αηδρήτας 12 στην Καστοριά. 

Περιλαμβάνει κυρίως ατομικά και ομαδικά πορτραίτα κατοίκων της περιοχής καθώς και στρατιωτικών, ενώ σε μικρότερο μέρος των φωτογραφιών του απεικονίζονται σκηνές της καθημερινής ζωής, γεγονότα και κοινωνικές εκδηλώσεις.

Ο Λεωνίδας Παπάζογλου γεννήθηκε στην Kαστοριά το 1872. Απεβίωσε το 1918 σε ηλικία 46 ετών, θύμα της ισπανικής γρίπης που ενέσκηψε τότε στην Mακεδονία προκαλώντας χιλιάδες θύματα. Έμαθε την τέχνη της φωτογραφίας μαζί με τον αδελφό του Παντελή στην Κωνσταντινούπολη και όπως όλα δείχνουν τα δύο αδέρφια από την αρχή της σταδιοδρομίας τους ήταν συνέταιροι. Από τη μελέτη των εκτυπώσεων της εποχής που έχουν διασωθεί φαίνεται πως ήταν οι πρώτοι φωτογράφοι που κατάγονταν από την πόλη της Καστοριάς και με την έναρξη της δραστηριότητάς τους το 1898 ή το 1899 κατέκτησαν το μονοπώλιο της φωτογραφίας σε ολόκληρη την περιοχή.

Γνωρίζουμε πως τα δυο αδέλφια φύλαγαν τα γυάλινα αρνητικά των φωτογραφιών τους ξεχωριστά, ο καθένας στο σπίτι του. Το αρχείο του Λεωνίδα Παπάζογλου, αποτελούμενο από αρκετές χιλιάδες γυάλινες αρνητικές πλάκες, διατηρήθηκε από την εποχή του θανάτου του στοιβαγμένο σε ντουλάπια σε δωμάτιο του μεσαίου ορόφου του σπιτιού του. Το καλοκαίρι του 1993 όσες γυάλινες πλάκες βρίσκονταν σε καλή κατάσταση, τοποθετήθηκαν σε χαρτοκιβώτια, ενώ οι υπόλοιπες καταστράφηκαν. Δύο χρόνια αργότερα το τμήμα του αρχείου που διασώθηκε περιήλθε με αγορά στον Γιώργο Γκολομπία. 

Το φωτογραφικό αρχείο του Λεωνίδα Παπάζογλου αποτελεί αναμφισβήτητα μια σημαντική μαρτυρία για την κοινωνική και οικονομική ζωή της Καστοριάς των αρχών του 20ού αιώνα.  Ο συλλέκτης και ερευνητής Γιώργος Γκολομπίας αντιλαμβανόμενος την αξία αυτού του αρχείου κατέγραψε και ταξινόμησε μεθοδικά το περιεχόμενό του. Μετά από πρότασή του προς το Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης 115 φωτογραφίες του αρχείου παρουσιάσθηκαν εκεί για πρώτη φορά το φθινόπωρο του 2004.  Ταυτόχρονα εμφανίσθηκε και ένα λεύκωμα με φωτογραφίες κυρίως από τον Μακεδονικό Αγώνα. Έκτοτε, το σύνολο ή μέρος αυτής της έκθεσης έχει παρουσιασθεί με τη φροντίδα του Μουσείου Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης στην Ελλάδα και το εξωτερικό: 

2004, Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης, Θεσσαλονίκη.

2004, Μουσείο Μπενάκη, Αθήνα.

2005, Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Φλώρινας, Φλώρινα.

2008, Εθνογραφικό Μουσείο Σόφιας, Σόφια, Βουλγαρία.

2009, Αρχαιολογικό Μουσείο Αιανής, Αιανή Κοζάνης

2009, Αρχοντικό Βέργου, Καστοριά

2011, Ριζάρειο Εκθεσιακό Κέντρο, Μονοδένδρι Ιωαννίνων

2013, Πνευματικό Συνεδριακό Κέντρο Δροσοπηγής

Ο Γιώργος Γκολομπίας γεννήθηκε το 1961 στο Βογατσικό Καστοριάς και σπούδασε Ιατρική στη Θεσσαλονίκη. Εξαιρετικά εύστοχος στην επισήμανση της λεπτομέρειας και ακριβής στην καταγραφή της τεκμηρίωσης θεωρείται από τους σημαντικότερους ερευνητές στο χώρο της ιστορικής φωτογραφίας. Έφυγε πρόωρα από τη ζωή σε ηλικία 48 ετών αφήνοντας παρακαταθήκη το προσωπικό του αρχείο με αναρίθμητα κειμήλια, ταχυδρομικά δελτάρια, χάρτες και άλλα ιστορικά τεκμήρια σχετικά με την Καστοριά.